Toekomst Landbouw – het Landbouwakkoord

Van landelijke doelen naar provinciale gebiedsprogramma’s

Het Kabinet heeft in oktober aangegeven het rapport ‘Wat wel kan: Uit de impasse en een aanzet voor perspectief’ van Johan Remkes te omarmen. De drie lijnen die in het rapport beschreven staan worden ingevuld:

• De eerste lijn beoogt Nederland van het slot te halen en binnen een jaar verdere verslechtering van de natuur te voorkomen en ruimte te creëren voor vergunningverlening.
• Lijn twee beoogt een langjarige perspectief voor de agrarische sector en het landelijk gebied, dit bij voorkeur in een Landbouwakkoord.
• De derde lijn moet gaan zorgen voor het gebiedsgericht realiseren van de transitie.

Landbouwakkoord

De minister van LNV ziet het werken aan gedragen landbouwakkoord als een stap op weg naar een hernieuwde samenwerking tussen overheid en landbouwsector. De reeds gestelde doelen ten aanzien van natuurherstel, water en klimaat zijn de kaders waarbinnen dit akkoord gesloten moet worden. Het landbouwakkoord krijgt een horizon naar 2040. Er is hier voor gekozen, omdat een transitie tijd kost en investeringen in het algemeen een looptijd van 15-20 jaar hebben. 

Het doel van het landbouwakkoord is om te komen tot een toekomstbestendige landbouw die a) een belangrijke economische bijdrage levert, b) duurzaam voedsel en grondstoffen produceert voor zowel de regionale, Europese als de mondiale markt en c) een essentiële drager is van een vitaal platteland. De agrarische sector, ketenpartijen, natuurorganisaties en lokale overheden wordt gevraagd om actief bij te dragen aan het opstellen van het landbouwakkoord, omdat zij allen een taak hebben in de beoogde transitie.

Doelen voor natuurherstel, water en klimaat

De landelijke doelen - zoals die vastgesteld zijn aan de hand van de Vogel en Habitatrichtlijnen, Kaderrichtlijn Water en Klimaatdoelstelling - worden in januari 2023 vertaald naar richtinggevende provinciale en/of regionale doelen. Hoe dit voor de individuele boer of tuinder uitpakt wordt bepaald door de omstandigheden in het gebied waar het bedrijf is gehuisvest. Op basis van deze doelen moeten de provincies in juli 2023 een gebiedsprogramma opleveren.

Boerenbedrijf centraal 

Elke individuele landbouwer moet anticiperen op de (regionaal) gestelde doelen. Innovatie en/of het omschakelen van bedrijfsvoering kan hierbij ondersteunen, op hoofdlijnen worden de volgende transitiepaden benoemd:

• Het minimaliseren van emissies en input op het bedrijf door middel van hightech gesloten systemen. Denk hierbij o.a. aan emissiearme stalsystemen en mestvergisting.
• Het inzetten van hightech open systemen die gericht zijn op gezonde bodems, denk hierbij o.a. aan precisielandbouw.
• Een extensiever productiewijze: een lagere veebezetting per hectare of minder intensieve teelten.
• Het boeken van winst op onderdelen op veevoerrantsoen, het op het juiste moment aanwenden van mest en het optimaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Bovenstaande transitiepaden zal voor een deel van de bedrijven leiden tot aanpassen van de bedrijfsvoering. Dit kan uiteenlopen van het omschakelen naar een biologische en natuurinclusieve landbouw, het produceren van hernieuwbare energie, het verlenen van maatschappelijke diensten en/of vormen van multifunctionele landbouw. Voor agrarische ondernemers die hun bedrijfsvoering niet in overeenstemming kunnen brengen met de opgave in het gebied kan bedrijfsverplaatsing en of stoppen een optie zijn.

Vragen over het Landbouwakkoord?

Heeft u vragen over deze brief van de minister of wilt u advies over uw situatie? Neem dan contact op met de specialisten van FarmConsult via 0573 – 28 89 89 of mail naar farmconsult@forfarmers.eu.