Waar ben je naar op zoek?

Eindadvies stikstofproblematiek Commissie Remkes: ‘Niet alles kan overal’

10-6-2020

‘Niet alles kan overal’. Het Adviescollege Stikstofproblematiek (ook wel de Commissie Remkes genoemd) heeft op 8 juni 2020 haar eindrapport met deze titel aan minister Carola Schouten aangeboden. Hiermee geeft het Adviescollege haar eindadvies over een structurele aanpak op lange termijn van de stikstofproblematiek. Het advies is uiteraard gericht op meerdere sectoren, maar in dit artikel zoomt FarmConsult in op de adviezen voor de landbouw.

Bemesten land

Natuurherstel en verlaging stikstofemissies en -depositie

Om voorstellen te kunnen doen die op lange termijn een structurele oplossing bieden, hanteert het Adviescollege twee hoofdrichtingen:

  1. Natuurherstel in de stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden 
  2. Verlaging van de stikstofemissies en -depositie

Beide hoofdrichtingen zijn volgens het Adviescollege essentieel voor een definitieve oplossing voor de stikstofproblematiek. Het Adviescollege geeft hiermee antwoord op de uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS).

Stikstof: NH3 versus NOx

Voor wat betreft de stikstofemissies maakt het Adviescollege onderscheid tussen ammoniak (NH3 wat ontstaat door biologische processen) en stikstofoxide (NOx dat ontstaat door verbranding). De stikstofdepositie op stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden vanuit de landbouw is hoofdzakelijk afkomstig van NH3

Volgens het Adviescollege zijn de verschillen tussen NH3 en NOx zodanig, dat NH3-emissies onderscheiden moeten worden van NOx-emissies. Om die reden vergt de reductie van NH3- en NOx-emissies elk een eigen aanpak en zijn de beide gassen niet zondermeer onderling uitwisselbaar. Daarom past de mogelijkheid voor NOx-emitterende activiteiten (denk bijvoorbeeld aan transport) om boerenbedrijven op te kopen, naar de mening van het Adviescollege niet bij de geadviseerde gebiedsspecifieke aanpak.

Reductie stikstofemissie via de “5 M’s”

In het rapport pleit het Adviescollege voor een wettelijk vastgelegde en gegarandeerde reductie van 50% stikstofemissie (met name door reductie van NH3-emissie) vanuit de landbouw in 2030. Het Adviescollege geeft vijf langetermijnoplossingen voor de stikstofproblematiek binnen de landbouw, de “5 M’s:

1

Mineralen in balans

De mineralenbalans heeft tot doel om de input (zoals voer of mest) en output (zoals vlees, melk, graan of mais) aan stikstof in Nederland in balans te brengen, om zo het bestaande stikstofoverschot te reduceren.

2

Moderniseren mestbeleid

Een modernisering van het mestbeleid is cruciaal om de beoogde emissiereductie te bereiken. Het Adviescollege pleit voor vraaggestuurde dierlijke mestketen, waarin geen sprake is van overschotten. Er dient een omgekeerde marktvraag te worden gecreëerd naar een goede kwaliteit van dierlijke mest, door inperking van het gebruik van kunstmest.

3

Maatwerk in ruimtelijke inrichting

Goed ruimtelijk beleid draagt volgens het Adviescollege substantieel bij aan de reductie van stikstofemissie. Daarbij komt het Adviescollege met een onderverdeling in ‘rode’ agrarisch geavanceerde gebieden voor emissiearme, productieve landbouw, ‘oranje’ multifunctionele overgangsgebieden met meer extensieve landbouw en ‘groene’ natuurgebieden met ‘natuurlandbouw’.

4

Minimaliseren lokale natuurbelasting

Om lokale depositie van NH3 uit landbouw te verminderen, dringt het Adviescollege aan op een actief en gebiedsgericht landbouwbeleid, inclusief sterk aangepaste bedrijfsvoering rond natuurgebieden en in- en uitplaatsing van boerenbedrijven (niet louter op basis van vrijwilligheid).

5

Meten is beter weten

Een goed, betrouwbaar, simpel en geaccepteerd monitoringsysteem is vereist om draagvlak te creëren voor vergaande aanpassingen in de landbouw. In de plaats van modelmatige benaderingen met grove (forfaitaire) aannames op zeer fijnmazige schaal (hexagonen) dienen metingen te komen die de emissiebeperking onomstreden aantonen.

Hoe nu verder?

Nu de Commissie Remkes haar advies aan de minister heeft uitgebracht volgen de volgende stappen:

  • Voor de zomer 2020: Kabinetsreactie: advies ‘Lange termijn’ (Adviescollege Stikstofproblematiek).
  • Zomer 2020: Eerste resultaten doorlichting Natura 2000-gebieden.
  • Zomer 2020: Voortgang Grondbank en instrumenten voor landinrichting.

Adviezen voor andere sectoren

Het Adviescollege heeft een breed advies uitgebracht en richt zich naast de landbouw ook op andere sectoren. Wilt u weten welke maatregelen het Adviescollege in die sectoren voorstelt, download dan hier het volledige eindadvies van de Commissie Remkes.

We kunnen ons indenken, dat dit advies veel vragen bij u oproept. Wilt u hierover klankborden of wilt u advies over uw specifieke situatie? Neem dan contact op met de specialisten van FarmConsult. Bel met 0573 – 28 89 89 of mail naar farmconsult@forfarmers.eu

U kunt zich via onderstaande button ook aanmelden voor de Ammoniak Alert. Dan ontvangt u een bericht in uw mailbox als er nieuws op dit thema is.

Aanmelden Ammoniak Alert