Waar ben je naar op zoek?

Bufferstroken; hoe breed en wat kan en mag er?

Sector Nieuws Sector Nieuws15-12-2022

Wilt u in 2023 in aanmerking komen voor de basispremie binnen het Gemeenschappelijk landbouwbeleid? Dan moet u voldoen aan de regels rondom bufferstroken. Vrijdag 20 januari jl. is tevens bekend gemaakt dat de minister de verplichting tot het hanteren van bredere bufferstroken (teeltvrije zones) per 1 maart 2023 ook invoert voor de 'Meststoffenwet'.

In de praktijk leven veel vragen over bufferstroken. Daarom zetten de specialisten van FarmConsult de (tot nu toe bekende) regels op een rij en geven de teeltspecialisten van ForFarmers enkele praktische teelttips.

Boerderij aan water

Wat is een bufferstrook?

Een bufferstrook is een strook gras- of bouwland langs een waterloop – zoals sloten, vaarten of kanalen – die u niet mag bemesten en waar u geen chemische gewasbeschermingsmiddelen of biociden mag gebruiken.

Hoe breed moet de bufferstrook zijn?

De breedte van de bufferstrook hangt af van het type waterloop. Is de waterloop een droge sloot, valt deze onder de Kaderrichtlijn Water (KRW) of is het een ecologisch kwetsbare waterloop? De breedte van de bufferstrook wordt door de overheid bepaald. Aankomend jaar staat in ‘Mijn percelen’ de uitwerking van de bufferstroken weergegeven. 

1

Droge waterloop

Bufferstrook langs droge waterloop
Bufferstrook langs droge waterloop

Staat de sloot in de zomer tussen 1 april en 1 oktober droog? Dan is uw bufferstrook minstens 1 meter breed.

2

Waterloop binnen Kaderrichtlijn Water (KRW)

Bufferstrook langs KRW-waterloop
Bufferstrook langs KRW-waterloop

Grenst uw perceel aan KRW-water? Dan geldt voor de bufferstrook een minimale breedte van 5 meter. Is dat meer dan 4% van het perceel? Dan mag de bufferstrook smaller zijn: minstens 3 meter. Is ook die strook nog meer dan 4% van de oppervlakte? Dan mag u een breedte van minimaal 1 meter aanhouden. Deze zogenaamde terugvaloptie geldt niet als de waterloop breder is dan 10 meter.

3

Ecologisch kwetsbare waterloop

Bufferstrook langs ecologisch kwetsbare waterloop
Bufferstrook langs ecologisch kwetsbare waterloop

Heeft u op of langs een perceel te maken met ecologisch kwetsbare waterlopen? Dan geldt voor de bufferstrook altijd een minimale breedte van 5 meter.

4

Overige waterlopen

Bufferstrook langs overige waterlopen
Bufferstrook langs overige waterlopen

Voor alle overige waterlopen geldt dat de bufferstrook in elk geval 3 meter breed is. Een bufferstrook hoeft echter nooit groter dan 4% van het perceel te zijn. Is dat wel zo? Dan mag u de bufferstrook smaller maken naar 1 meter. Is dat nog steeds meer dan 4% van uw perceeloppervlak,  bijvoorbeeld omdat er veel sloten langs uw percelen liggen? Dan mag u de strook verder versmallen naar 0,5 meter.

Bufferstroken en de eco-regelingen

Een onderdeel van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid is dat u extra premies kunt verdienen met eco-activiteiten. Bijvoorbeeld door uw bufferstroken met kruiden in te zaaien. Het beweiden van deze kruidenrijke bufferstrook is niet toegestaan. Hoe deze regeling in elkaar steekt leest u in dit artikel.

Wat staat er in de meststoffenwet vanaf 2023?

Vanaf 1 maart 2023 geldt volgens het 7deActie Programma Nitraatrichtlijn een verbod op bemesting en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op een bufferstrook. Beweiden en oogsten is op de bufferstroken wél toegestaan. Daarnaast telt de bufferstrook niet mee in de mestplaatsingsruimte. Dit houdt in dat u minder dierlijke mest op het land mag brengen. Het is nog niet duidelijk of de bufferstrook meetelt voor de berekening van de minimumeis van 80% grasland voor derogatie. Omdat de officiële publicatie van de wettekst nog moet gebeuren, houden we een slag om de arm.

Praktische teeltadviezen

Hoe pakt u het in de praktijk nu handig aan met de bufferstroken. De teeltspecialisten van ForFarmers hebben enkele praktische tips:

  1. Een bufferstrook langs bouwland met bijvoorbeeld maïs is te smal voor landbouwmachines. Doorgaans is 1 meter langs de sloot al begroeid en wordt er niet extra ingezaaid, of betreft het een schouwpad in eigendom van het Waterschap. Op zand- en lössgronden, waar een vanggewasverplichting van kracht is, kan het vanggewas op de 1 meter bufferstrook blijven staan. 
  2. Is de bufferstrook langs bouwland breder dan 5 meter, dan is deze prima bewerkbaar door landbouwmachines. Inzaaien met een eenvoudig grasmengsel kan zinvol zijn. Hiermee voorkomt u onkruidgroei. Als de bufferstrook bereikbaar is voor oogstmachines, kunt u hier oogsten voor zomerstalvoedering en blijft de bufferstrook productief. In dit laatste geval kunt u ook kiezen voor een stikstofbindend grasklavermengsel. 
  3. Een bufferstrook langs grasland mag u wel beweiden of oogsten, maar niet bemesten. Om de productie op peil te houden, kan een grasklavermengsel uitkomst bieden. Klavers binden namelijk stikstof uit de lucht en geven dit af aan het omliggende gras.
  4. Het verbod op bemesten van bufferstroken betekent dat u geen stikstof en fosfaat mag toedienen. Kalium (kali60) en zwavel (gips) zijn echter wél toegestaan. Vlinderbloemigen hebben kalium nodig om te voorkomen dat klavers wegvallen in grasklaverpercelen, waarmee ook de stikstofvoorzienig voor het omliggende gras wegvalt.  
  5. Let op: In de wetregels van het 7de Actie Programma Nitraatrichtlijn staat niet expliciet beschreven of het zaaien van vlinderbloemigen en oogsten van de bufferstrook is toegestaan of verboden. Definitieve publicatie van de wetregels moet duidelijkheid bieden.

Vragen over bufferstroken of uw teeltplan?

Heeft u vragen over de wettelijke regels of wilt u weten hoe u uw bufferstroken het beste kunt benutten? Neem dan contact op met uw specialist van FarmConsult, uw teeltspecialist van ForFarmers of uw lokale dealer.